POZİTİF DİSİPLİN NEDİR?
Pozitif disiplin kavramı, ebeveynlerin
çocuklarına karşı ödül veya ceza yöntemini kullanmadan, koşulsuz sevgiyle
birlikte bir sınır ve çerçeve çizmelerini ve çocukların bu çizilen sınır içinde
özgür olabilmeleri anlamına gelmektedir. Kısa süreliğine
çözüm olduğu düşünülen küsme, ses yükseltme, ceza verme gibi davranışlar uzun
vadede çocukta etkisini kaybederek ebeveyn-çocuk ilişkisini olumsuz etkiler.
Pozitif disiplin, yanlış davranışı doğruyu öğretmek için bir fırsat olarak
görüp, çocuğun çözüm üretmesine yardımcı olma üzerine kuruludur. Çocuğa bir
yandan sınır koyarken bir yandan da özgürlük alanı açar. Temelde çocuğun kendi
hareketlerini kontrol ederek problem çözme becerilerinin gelişmesine fırsat
sağlayan bir tekniktir. Çocuklara belli sınırlar çerçevesinde sorumluluklar
vererek ve seçenekler sunularak uygulanır.
ÇOCUKLARDA POZİTİF DİSİPLİN NASIL UYGULANIR?
·
Çocukların
yerine problemlerini çözmeden kendi problemlerini çözmeleri için onlara destek olarak
fırsatlar yaratılır.
·
Uygun
olmayan, yapılmaması gereken davranışlar net ve açık cümlelerle söylenmelidir.
Burada önemli olan nokta çocuğun davranışına karşı cümleler kurulmalı çocuğun
kendisine, ona olan sevgiye yönelik cümleler olmamalıdır.
·
İletişim
kurmak amacıyla her an hazır olmak ve bunun mesajını beden dili ve söylemlerle
göstermek önemlidir. Beden dili ile söylenen cümleler tutarlı olması çocuğa
verilen mesaj için önemli olmaktadır.
·
Sınırsız
ve koşulsuz sevgiyi beden dili ve ses tonu ile desteklemek önemlidir.
·
Zorlanılan
anlarda sınırlarla ilgili konularda net olduğunuz mesajını vererek geri adım
atamamak önemli olmakla birlikte bu anlarda çocuğunuza sarılarak çok
üzüldüğünü, çok sinirlendiğini anladığınızı ve isterse sarılarak
ağlayabileceğini söyleyebilirsiniz.
·
Ebeveyninin
iyi bir gözlemci olarak yaşanacak sorunlara yönelik önleyici sınırlar ve
anlaşmalar yapmasını bu sayede sürekli müdahale etmek zorunda kalmaması
amaçlanır.
·
Pozitif
disiplin konusunda “Aynalama” yapmak yani çocuğun davranış veya
sözlerinin ebeveyn tarafından tekrar söze dökülmesi sayesinde çocuk
anlaşıldığını hissederek duygularını tanıyabilir.
·
Bazı
durumlarda kullanılması gereken “Ama” kelimesi yerine “Ve” kelimesinin
kullanılması çocuğun anlaşıldığı mesajını içermektedir.
·
Bazı
basit konularda çocuğun yaşamıyla ilgili söz hakkı olduğunu anlaması bireyselliği
ve bağımsızlığı konusunda yardımcı olacaktır. Bu yüzden çok fazla seçenek sunarak
kafa karışıklığına yol açmadan çocuğa bazı konularda sınırları çizerek az
seçenekli şekilde seçim yapması için fırsat verilmelidir.
·
Kendinizi
ve çocuğunuzu sakinleştirecek yöntemleri keşfederek bu yöntemleri öfkeli olunan
zamanlarda uygulamaya çalışmak önemlidir.
·
Pozitif
disiplin, çocuğa ve kendinize karşı sabırlı olmayı gerektirir. Bu nedenle
çatışma yaşadığınız ya da zorlandığınız anlarda ebeveynlerin kendine yönelmesi,
kendini iyileştirmek için öncelikle kendine şefkat göstererek çaba sarf etmesi
oldukça önemlidir.
·
Pozitif
disiplin konusunda daha ayrıntılı okuma yaparak kendinizi geliştirmek
isterseniz Jane Nelsen’ın Pozitif Disiplin kitabını okuyabilir böylece
çocuklarınızın sorumluluk alabilen, başarılı ve mutlu bir birey olmasını
destekleyebilirsiniz.
Baby World
Beceri Gelişim Merkezi
Rehberlik Birimi